ভাৰত এখন ‘ৰাষ্ট্ৰ’ নে নহয় সেই বিষয়ে আকৌ এবাৰ বিতৰ্ক উত্তপ্ত কৰি তুলিছে। দৰাচলতে, এই সময়ত, কংগ্ৰেছ নেতা ৰাহুল গান্ধীয়ে এক অনুষ্ঠানত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ ইউকেৰ কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয়লৈ গৈছে। ইয়াত অনুষ্ঠানটোৰ সময়ত, তেওঁ ভাৰতীয় অসামৰিক সেৱাৰ এজন বিষয়া সিদ্ধাৰ্থ বাৰ্মাৰ সৈতে ভাৰত ৰাষ্ট্ৰ নে ৰাজ্যসমূহৰ সংঘ এই বিষয়ত তৰ্ক কৰিছিল। এই বিতৰ্কত সিদ্ধাৰ্থ বৰ্মাই আনকি ৰাহুল গান্ধীক কৈছিল যে তেওঁ তেওঁৰ তত্ত্বৰ দ্বাৰা হাজাৰ হাজাৰ বছৰ পুৰণি ভাৰতৰ সমৃদ্ধ ইতিহাস মচি পেলাবলৈ চেষ্টা কৰি আছে। এই গোটেই বিতৰ্কৰ ভিডিঅ’টো সিদ্ধাৰ্থ বৰ্মাই তেওঁৰ টুইটাৰত শ্বেয়াৰ কৰিছে।
গোটেই বিষয়টো কি?
ৰাহুল গান্ধীয়ে সোমবাৰে, 23 মে’ত কেমব্ৰিজৰ কৰ্পছ ক্ৰিষ্টি কলেজত ‘ইণ্ডিয়া এট 75’ অনুষ্ঠানত প্ৰশ্ন-উত্তৰ অনুষ্ঠানত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। অনুষ্ঠানটোৰ সময়ত, ৰাহুল গান্ধীয়ে আকৌ এবাৰ ‘ভাৰত এখন ৰাষ্ট্ৰ নহয়, ৰাজ্যৰ এটা গোট’ বুলি তেওঁৰ তত্ত্ব আগবঢ়ায়। ৰাহুলে ক’লে,
“ৰাষ্ট্ৰ শব্দটো পশ্চিমীয়া সভ্যতাৰ পৰা আহিছে। ভাৰতক ইউৰোপ বুলি ভাবক যি ৰাজনৈতিক আৰু অৰ্থনৈতিকভাৱে ঐক্যবদ্ধ। ভাৰতে ৭০ বছৰ আগতে এই কৃতিত্ব অৰ্জন কৰিছিল। কিন্তু আৰ এছ এছে ভাৰতক ভৌগোলিক ভাৰত হিচাপে চায়।”
গোটেই বিষয়টো ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত যে ৰাহুল গান্ধীয়ে কৈছে যে 70 বছৰ আগতে, ভাৰত এখন ৰাষ্ট্ৰ হৈ পৰিছে। এই সন্দৰ্ভত, সিদ্ধাৰ্থ বৰ্মাই তেওঁৰ সৈতে তৰ্ক কৰিছিল। ভাইৰেল ভিডিঅ’টোত সিদ্ধাৰ্থ বৰ্মাক ৰাহুলক কোৱা দেখা গৈছে,
“আপুনি সংবিধানৰ ১ নং অনুচ্ছেদৰ কথা উল্লেখ কৰিছে আৰু কৈছে যে ভাৰত হৈছে ৰাজ্যসমূহৰ এক সংঘ। কিন্তু যদি আপুনি সংবিধানৰ পিছফালৰ পৃষ্ঠাটো ঘূৰাই প্ৰস্তাৱনাটো লক্ষ্য কৰে, ইয়াত লিখা আছে যে ভাৰত এখন ৰাষ্ট্ৰ। ভাৰত হৈছে পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ পুৰণি সভ্যতাবোৰৰ ভিতৰত এটা যি আজিও জীয়াই আছে। ‘ৰাষ্ট্ৰ’ শব্দটো বেদত আছে। আনকি যেতিয়া চাণক্যই তক্ষচিলাত শিক্ষাৰ্থীসকলক শিকাইছিল, তেওঁ সেই শিক্ষাৰ্থীসকলক স্পষ্টকৈ কৈছিল যে যদিও তেওঁলোক বিভিন্ন জিলাৰ হ’ব পাৰে, তেওঁলোক এখন ৰাষ্ট্ৰৰ, যিহৈছে ভাৰত। আদি শংকৰাচাৰ্যও…”
এই ক্ষেত্ৰত, ৰাহুল গান্ধীয়ে সিদ্ধাৰ্থক বাধা দিয়ে আৰু সুধিছিল যে চাণক্যই ৰাষ্ট্ৰ শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰিছে নেকি। এই সন্দৰ্ভত সিদ্ধাৰ্থই কয়, “তেওঁ কৈছিল যে তেওঁ ৰাষ্ট্ৰৰ।” ৰাহুলে পুনৰ কয়, ‘ৰাষ্ট্ৰ হৈছে ৰাজ্য।’ সিদ্ধাৰ্থই উত্তৰ দিছিল, “নহয়, সংস্কৃতত, ৰাষ্ট্ৰ শব্দটো কেৱল ৰাষ্ট্ৰৰ বাবেব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।” ইয়াৰ বাবে ৰাহুলে কয় যে ৰাষ্ট্ৰ শব্দটো ৱেষ্টাৰ্ণ ধাৰণা।
ৰাহুলৰ বক্তব্যৰ সন্দৰ্ভত সিদ্ধাৰ্থ বৰ্মাই কয়,
“যেতিয়া মই ৰাষ্ট্ৰৰ কথা কওঁ, মই কেৱল ৰাজনৈতিক প্ৰতিষ্ঠানৰ কথা নকওঁ। এই পৰীক্ষাবোৰ সমগ্ৰ বিশ্বতে সংঘটিত হৈছে। ছোভিয়েট ইউনিয়ন আছিল, যুগোশ্লাভিয়া আছিল, সংযুক্ত আৰৱ গণৰাজ্য। যেতিয়ালৈকে দেশত এক শক্তিশালী সামাজিক-সাংস্কৃতিক আৰু আৱেগিক আসক্তি আৰু মিশ্ৰিত সংস্কৃতি নাথাকে, তেতিয়ালৈকে এজন ৰাষ্ট্ৰ হ’ব নোৱাৰে। এখন সংবিধানে এখন ৰাষ্ট্ৰ, এখন ৰাষ্ট্ৰই সংবিধান প্ৰস্তুত কৰিব নোৱাৰে।”
লগতে, সিদ্ধাৰ্থই ৰাহুলক তেওঁৰ তত্ত্বৰ ওপৰত প্ৰশ্ন কৰিছিল আৰু কৈছিল,
“এজন ৰাজনীতিবিদ হিচাপে, আপুনি নাভাবে যে ভাৰতৰ বিষয়ে আপোনাৰ ধাৰণা টো কেৱল ত্ৰুটিপূৰ্ণ আৰু ভুল নহয়, কিন্তু ধ্বংসাত্মকও, কিয়নো ই হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ ইতিহাস মচি পেলাবলৈ চেষ্টা কৰে।”
এই সন্দৰ্ভত, ভিডিঅ’টোৰ শেষত ৰাহুলক কোৱা শুনা যায়,
“নহয়, মই ইয়াৰ সৈতে একমত নহয়। মই তেনেকোৱা টো বিশ্বাস নকৰোঁ।
সিদ্ধাৰ্থ বৰ্মা কোন?
সিদ্ধাৰ্থ বাৰ্মা ভাৰতীয় ৰেল যানবাহন সেৱাৰ (আইআৰটিএছ) এগৰাকী বিষয়া। তেওঁ বৰ্তমান কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ এমানুৱেল কলেজৰ পৰা ‘ৰাজহুৱা আৰক্ষী’ বিষয়ত গৱেষণা কৰি আছে। তেওঁ তেওঁৰ টুইটাৰ বায়’ত লিখিছিল যে তেওঁ এজন অসামৰিক কৰ্মচাৰী, এজন দেশপ্ৰেমী আৰু ৰাজহুৱা নীতিত কমনৱেলথ স্কলাৰ। তেওঁ মহাভাৰতৰ পৰা এটা বিখ্যাত সংস্কৃত বাক্য আৰু মনুস্মৃতিও লিখিছে,