২০১৬ চনত বিমুদ্ৰাকৰণৰ পিছত চৰকাৰে আনিছিল ২০০০ টকীয়া নোট৷ বজাৰত নগদ ধনৰ যোগান দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধিৰ বাবে, এতিয়া ইয়াক প্ৰত্যাহাৰ কৰাৰ চাহিদা আৰম্ভ হৈছে। এই দাবী কেন্দ্ৰৰ শাসকীয় দলৰ ৰাজ্যসভাৰ সাংসদ সুশীল কুমাৰ মোডীৰ বাহিৰে আন কোনোৱেই নাই, যিজন বিহাৰৰ প্ৰাক্তন বিত্তমন্ত্ৰীও হৈ আহিছে। ৰাজ্যসভাত জিৰ’ আৱাৰৰ সময়ত সুশীল মোদীয়ে কয় যে ২০০০ টকীয়া নোট ক’লা ধনলৈ পৰিণত হৈছে। তিনিবছৰৰ বাবে জনসাধাৰণক সময় দি ২০০০ টকীয়া নোটখন ক্ৰমান্বয়ে প্ৰত্যাহাৰ কৰিব লাগে বুলি মন্তব্য কৰে।
দৰাচলতে ৬ বছৰ আগতে ২০১৬ চনৰ ৮ নৱেম্বৰত মোডী চৰকাৰে বিমুদ্ৰাকৰণৰ ঘোষণা কৰি ১০০০ আৰু ৫০০ টকীয়া পুৰণি নোট বাতিল কৰিছিল। বিমুদ্ৰাকৰণৰ পিছত আৰ বি আইয়ে বজাৰত নগদ ধন সুমুৱাবলৈ ২০০০ টকীয়া নোট আনিছিল।কিন্তু এতিয়া ২০০০ টকীয়া নোটৰ দৃশ্য বিৰল হৈ পৰিছে। খুব কমেইহে এটিএমৰ পৰা ২০০০ টকীয়া নোট ওলায়, গতিকে বজাৰত ২০০০ টকীয়া নোটৰ লিগেল টেণ্ডাৰ শেষ হোৱাৰ উৰাবাতৰি। ২০০০ টকীয়া নোট জমা হৈ আছে। বিমুদ্ৰাকৰণৰ পিছতো বজাৰলৈ আহিছে ২০০০ টকীয়া ভুৱা নোট।
প্ৰশ্ন উত্থাপন হয় যে ২০০০ টকীয়া গোলাপী নোট ক’লৈ গ’ল? গতিকে ২০২১ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহতেই শীতকালীন অধিবেশনত বিত্ত ৰাজ্য মন্ত্ৰী পংকজ চৌধুৰীয়ে সংসদত কৈছিল যে ২০১৮-১৯ চনৰ পৰা ২০০০ টকীয়া নোট ছপা কৰাৰ কোনো নতুন আদেশ দিয়া হোৱা নাই। ২০০০ টকীয়া নোটৰ প্ৰচলন হ্ৰাস পোৱাৰ কাৰণ ব্যাখ্যা কৰি তেওঁক কোৱা হয় যে ২০১৮-১৯ বৰ্ষৰ পৰা ২০০০ টকীয়া নোটৰ ছপা বন্ধ হৈ গৈছে, যাৰ বাবে ২০০০ টকীয়া নোটৰ সংখ্যা কমি আহিছে।
আৰ বি আইয়েও স্বীকাৰ কৰিছিল যে দেশত ২০০০ টকীয়া নোটৰ প্ৰচলন ভয়ংকৰভাৱে হ্ৰাস পাইছে। ২০২১-২২ বৰ্ষৰ আৰ বি আইৰ বাৰ্ষিক প্ৰতিবেদনত আৰ বি আইয়ে কয় যে ২০২০-২১ চনত মুঠ মুদ্ৰা প্ৰচলনত ২০০০ টকীয়া নোটৰ অংশ ১৭.৩ শতাংশ আছিল, যিটো এতিয়া ১৩.৮ শতাংশলৈ হ্ৰাস পাইছে। ২০১৯-২০ বৰ্ষত ৫,৪৭,৯৫২ টকীয়া ২০০০ টকীয়া নোট প্ৰচলিত হৈ আছিল আৰু মুঠ নোটৰ ২২.৬ শতাংশ নোট আছিল। ২০২০-২১ চনত ইয়াৰ মূল্য ৪,৯০,১৯৫ কোটি টকালৈ হ্ৰাস পাইছে আৰু ২০২১-২২ চনত মুঠ মুদ্ৰাৰ প্ৰচলিত ২০০০ টকীয়া নোটৰ সংখ্যা আৰু অধিক হ্ৰাস পাই ৪,২৮,৩৯৪ কোটি টকা হৈছে।