বিশ্বকৰ্মা পূজা বা বিশ্বকৰ্মা জয়ন্তী ভাৰতৰ কৰ্ণাটক, অসম, পশ্চিম বংগ, বিহাৰ, ঝাৰখণ্ড, উৰিষ্যা আৰু ত্ৰিপুৰা আদি প্ৰদেশত প্ৰতিবছৰে ভাদ মাহৰ সংক্ৰান্তি বা কণ্যা সংক্ৰান্তিত পালন কৰা হয়।এই উৎসৱ প্ৰায় কাৰখানা আৰু উদ্যোগিক স্থানসমূহত পালন কৰা হয়। হিন্দু ধৰ্মত বিশ্বকৰ্মাক বিশ্বৰ নিৰ্মাতা আৰু দেৱতাসকলৰ খনিকৰ বুলি বিশ্বাস কৰা হয়।
কিছুমান অঞ্চলত অক্টোবৰ – নবেম্বৰ মাহত দেৱালীৰ এদিন পিছত, গোৱৰ্দ্ধন পূজাৰ সৈতেও বিশ্বকৰ্মা পূজা পালন কৰা হয়। বিশ্বকৰ্মাক ভাৰতত দুটা ভিন্ন ৰূপত পূজা কৰা হয়। উত্তৰ ভাৰতত বৃদ্ধ বিশ্বকৰ্মাৰ আৰু ৰাজহংস বাহন সেইদৰে পূব ভাৰতত ডেকা ৰূপ আৰু হাতী বাহন
ভগৱান বিশ্বকৰ্মাৰ সকলো দেৱতাৰ মাজত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থান আছে। তেওঁ বহুতো বিখ্যাত অট্টালিকা আৰু বস্তু নিৰ্মাণ কৰিছিল। যদি আপুনি ৰাৱণৰ বাবে সোণালী লংকা তৈয়াৰ কৰে, সেইদৰে স্বৰ্গত ইন্দ্ৰৰ সিংহাসন তৈয়াৰ কৰিলে।
যেতিয়া অসুৰসকলে দেৱতাসকলৰ ওপৰত অত্যাচাৰ আৰম্ভ কৰিছিল, তেওঁলোকে ঋষি দাধিচীৰ হাড়ৰ পৰা ইন্দ্ৰৰ বজ্ৰপাত কৰি অসুৰধ্বংস কৰিছিল। ৰাৱণৰ সমাপ্তিৰ পিছত, ৰাম, লক্ষ্মণ, সীতা আৰু অন্যান্য সঙ্গীসকল পুষ্পক বিমানত বহি অযোধ্যা চহৰলৈ উভতি আহে।
পুষ্পক বিমানভগৱান বিশ্বকৰ্মাই ও নিৰ্মাণ কৰিছিল। কৰ্ণৰ কুণ্ডলীটো তেওঁৰ দ্বাৰা তৈয়াৰ কৰা হৈছিল। ইয়াৰ বাহিৰেও ভগৱান শিৱৰ ত্ৰিশূল, বিষ্ণুৰ সুদৰ্শন চক্ৰ, যমৰাজৰ কালদণ্ড নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল।
তেওঁ পাণ্ডৱসকলৰ বাবে এক সুন্দৰ ইন্দ্ৰপ্ৰস্থ চহৰ নিৰ্মাণ কৰিছিল, যিটো দেখি কৌৰৱসকলে আচৰিত হৈছিল। তেওঁ হস্তিনাপুৰও নিৰ্মাণ কৰিছিল। জগন্নাথ পুৰীত “জগন্নাথ” মন্দিৰ নিৰ্মাণ কৰিছিল। এনেদৰে, তেওঁ বহুতো বিখ্যাত অট্টালিকা নিৰ্মাণ কৰিছিল।